465
دانشنامه قرآن و حديث 9

بيت ، امكان پذير نيست ؛ چرا كه جداسازى اهل بيت عليهم السلام از قرآن، حتّى با اجراى ظاهرى اين كتاب آسمانى ، به تعطيل فرهنگ قرآن و آموزه هاى كليدى آن در جامعه اسلامى انجاميد . ۱

هفت . دلالت حديث ثقلين بر امامت امام مهدى عليه السلام

يكى از روشن ترين پيام هاى حديث ثقلين ، بقاى اهل بيت تا دامنه قيامت است ؛ زيرا اگر اهل بيت پيامبر صلى الله عليه و آله تا قيامت باقى نباشند ، توصيه به تمسّك به آنها تا قيامت ، بى معناست . ۲ براى توضيح اين پيام ، تبيين سه مسئله ضرور است :

۱ . غيبت امام عصر عليه السلام

حديث ثقلين ، در حقيقت ، يكى از ادلّه امامت و غيبت امام مهدى عليه السلام نيز هست .

1.امام خمينى ، در وصيّت نامه سياسى ـ الهى خود آورده است : «خودخواهان و طاغوتيان ، قرآن كريم را وسيله اى كردند براى حكومت هاى ضدّ قرآنى ، و مفسّران حقيقىِ قرآن و آشنايان به حقايق را كه سراسر قرآن را از پيامبر اكرم دريافت كرده بودند و نداى «إنّى تاركٌ فيكم الثقلين» در گوششان بود ، با بهانه هاى مختلف و توطئه هاى از پيش تعيين شده ، آنان را عقب زدند و با قرآن ، در حقيقت ، قرآن را كه با بشريت تا ورود به حوض ، بزرگ ترين دستور زندگانى مادّى معنوى بود و هست ، از صحنه خارج كردند و بر حكومت عدل الهى كه يكى از آرمان هاى اين كتاب مقدّس بوده و هست ، خطّ بطلان كشيدند» (صحيفه امام : ج ۲۱ ص ۳۹۴) .

2.الكافي ، ج ۸ ، ص ۱۱۰ ، ح ۹۱ ، وفيه : بياع السابري .


دانشنامه قرآن و حديث 9
464

كه مرجعيت علمى آنان را نپذيرند ، نمى توانند به مجموعه باورهاى دينى خود ، مطمئن باشند .

۳ . تلازم مهجوريت اهل بيت عليهم السلام و مهجوريت قرآن

حديث ثقلين ، در واقع ، وصيّت نامه سياسى ـ الهى پيامبر خداست . پيامبر صلى الله عليه و آله خوب مى دانست كه مرجعيت علمى اهل بيت عليهم السلام ، جدا از رهبرى سياسى آنان عملاً امكان پذير نيست و تا رهبرى امّت بر عهده آنان نباشد ، جامعه اسلامى و جوامع ديگر دنيا نمى توانند به طور شايسته از اقيانوس بى كران علم آنان ، بهره مند شوند . از اين رو ، حديث ثقلين ، حامل اين پيام مهمّ سياسى ـ الهى براى امّت اسلامى است كه سرنوشت قرآن و عترت ، به هم پيوسته است . به سخن ديگر ، قرآن ـ كه پيام تكامل مادّى و معنوى انسان است ـ نمى تواند از عترت ـ كه پاسداران اين پيام و تداوم بخش سنّت نبوى اند ـ جدا گردد و در يك جمله ، دين ، از سياست ، جدا نيست و مهجوريت هر يك از قرآن و عترت در جامعه اسلامى ، به معناى مهجوريت ديگرى است .
امام خمينى قدس سره در آغاز وصيّت نامه گران بار خود كه الهام گرفته از وصيّت نامه سياسى ـ الهى پيامبر خداست ، در شرح حديث ثقلين ، به اين نكته مهم اشاره مى كند كه:
شايد جمله «لَن يَفتَرِقا حَتّى يَرِدا عَلَىَّ الحَوضَ» اشاره باشد به اين كه بعد از وجود مقدّس رسول خدا ، هر چه بر يكى از اين دو گذشته است ، بر ديگرى گذشته است و مهجوريت هر يك ، مهجوريت ديگرى است . ۱
تاريخ سياسى اسلام ، به روشنى اثبات مى كند كه ـ چنان كه پيامبر خدا صلى الله عليه و آله نيز پيش بينى نموده بود ـ ، تحقّق احكام قرآن در جامعه ، بدون رهبرى سياسى اهل

1.صحيفه امام : ج ۲۱ ص ۳۹۴ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 9
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    22
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 74940
صفحه از 611
پرینت  ارسال به