137
دانشنامه قرآن و حديث 9

۵ / ۲

نيكويى سرشت

قرآن

«پس روى خود را با گرايش تمام به حق ، به سوى اين دين كن ، با همان سرشت خداوند ، كه مردم را بر آن ، سرشته است . آفرينش خدا ، تغييرپذير نيست . اين است همان دين پايدار ؛ ولى بيشتر مردم نمى دانند» .

«[اين است] نگارگرى خدا ، و كيست خوش نگارتر از خدا ؟ و ما پرستندگان اوييم» .

حديث

۱۱۲.التوحيدـ به نقل از زراره ـ :به امام باقر عليه السلام گفتم : خداوند ، تو را به سلامت بدارد! اين سخن خداوند عز و جل در كتابش : «سرشت خداوند كه مردم را بر آن ، سرشته است» ، به چه معناست ؟
فرمود : «يعنى آنان را بر يكتاپرستى سرشت ، آن گاه كه از آنان پيمان گرفت او را پروردگار خود بشناسند» .
گفتم : با او سخن گفتند ؟
امام عليه السلام سرش را پايين افكند و سپس فرمود : «اگر چنين نبود ، مردم نمى دانستند كه پروردگارشان كيست و روزى دهنده شان چه كسى است» .

۱۱۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر نوزادى بر سرشت [توحيد] زاده مى شود تا آن گاه كه بِدان ، زبان باز كند . ۱ پس چون زبان باز كرد ، يا سپاس گزار است ، يا ناسپاس .

1.ظاهرا مراد از «باز كردن زبان» در اين جا ، تشخيص دادن حق و باطل است .


دانشنامه قرآن و حديث 9
136

۵ / ۲

حُسنُ الفِطرَةِ

الكتاب

«فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِى فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا لَا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ وَ لَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ » . ۱

«صِبْغَةَ اللَّهِ وَ مَنْ أَحْسَنُ مِنَ اللَّهِ صِبْغَةً وَ نَحْنُ لَهُ عَابِدُونَ » . ۲

الحديث

۱۱۲.التوحيد عن زرارة :قُلتُ لِأَبي جَعفَرٍ عليه السلام : ـ أَصلَحَكَ اللّهُ ـ قَولُ اللّه عَزَّ وجَلَّ في كِتابِهِ : «فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِى فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا» ؟
قالَ : فَطَرَهُم عَلَى التَّوحيدِ عِندَ الميثاقِ عَلى مَعرِفَتِهِ أنَّهُ رَبُّهُم .
قُلتُ : وخاطَبوهُ ؟
قالَ: فَطَأطَأَ رَأسَهُ، ثُمَّ قالَ: لَولا ذلِكَ لَم يَعلَموا مَن رَبُّهُم ولا مَن رازِقُهُم . ۳

۱۱۳.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :كُلُّ مَولودٍ يولَدُ عَلَى الفِطرَةِ حَتّى يُعرِبَ ۴ عَنهُ لِسانُهُ ، فَإِذا أعرَبَ عَنهُ لِسانُهُ إِمّا شاكِرا وإِمّا كَفورا . ۵

1.الروم : ۳۰ .

2.البقرة : ۱۳۸ .

3.التوحيد : ص ۳۳۰ ح ۸ ، مختصر بصائر الدرجات : ص ۱۶۰ وفيه «عاينوه» بدل «خاطبوه» ، بحار الأنوار : ج ۳ ص ۲۷۸ ح ۱۰ .

4.أعْرَبَ الرَّجُلُ عن نَفْسِه ، إذا بَيَّنَ وأوضَحَ (معجم مقاييس اللغة : ج ۴ ص ۲۹۹) . والظّاهِر أنّ الإعراب في هذا المَوضِع كناية عن تمييز الحقّ والباطل .

5.مسند ابن حنبل : ج ۵ ص ۱۲۹ ح ۱۴۸۱۱ عن جابر بن عبد اللّه ، المصنف لعبد الرزاق : ج ۵ ص ۲۰۳ ح ۹۳۸۶ وليس فيه ذيله من «فإذا أعرب» ، تفسير ابن كثير : ج ۶ ص ۳۲۱ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 9
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    22
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 75142
صفحه از 611
پرینت  ارسال به