از بيم مجازات جدايى از محبوب مطلق،۱ و از اين رو بيم از خدا، ويژه عالمان حقيقى و دانشمندان راستين است.۲
در حديثى از پيامبر خدا صلى اللَّه عليه و آله آمده كه به ابو ذر فرمود:
يا أبا ذَرٍّ ! مَن اُوتِىَ مِنَ العِلمِ ما لا يُبكيهِ لَحَقيقٌ أن يَكونَ قَد اُوتِىَ عِلماً لا يَنفَعُهُ، لِأَنَّ اللَّهَ نَعَتَ العُلَماءَ فَقالَعزّ وجلّ : (إِنَّ الَّذِينَ أُوتُواْ الْعِلْمَ مِن قَبْلِهِ إِذَا يُتْلَى عَلَيْهِمْ يَخِرُّونَ لِلْأَذْقَانِ سُجَّدًا * وَ يَقُولُونَ سُبْحَنَ رَبِّنَا إِن كَانَ وَعْدُ رَبِّنَا لَمَفْعُولًا * وَ يَخِرُّونَ لِلْأَذْقَانِ يَبْكُونَ وَ يَزِيدُهُمْ خُشُوعًا) . ۳
اى ابو ذر! به هر كس دانشى داده شود ، ولى [ از بيم خدا ] نگريد ، دانشى بىسود داده شده است ؛ زيرا خداىعزّ وجلّ دانشمندان را توصيف نموده و فرموده است : (بىگمان ، كسانى كه پيش از [نزول ]آن ، دانش يافتهاند ، چون اين كتاب بر آنان خوانده شود ، سجدهكنان به رو در مىافتند و مىگويند : «منزّه است پروردگار ما كه بىگمان ، وعده پروردگار ما انجام شدنى است» و به رو در مىافتند و مىگريند و بر فروتنى آنها افزوده مىشود) .
و بر اين اساس، هر چه معرفت انسان نسبت به خداوند سبحان بيشتر شود، بر خوف و خشيت او افزوده مىگردد.۴
1.وَهَبنِى يا إلهِى صَبَرتُ عَلى عَذابِكَ فَكَيفَ أصبِرُ عَلى فِراقِكَ (دعاى كميل).
2. (إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَؤُاْ) (فاطر: آيه ۲۸) .
3.مكارم الأخلاق : ج ۲ ص ۳۶۷ ح ۲۶۶۱ عن أبى ذرّ .
4.ر.ك: دانشنامه عقايد اسلامى: ج ۲ ص ۳۳۱ (معرفتشناسى / بخش چهارم / فصل سوم : آثار دانش / بيم از خدا) .