سخنى در باره تعداد بيعت كنندگان با مسلم
در اسناد تاريخى، تعداد بيعت كنندگان با مسلم ، متفاوتْ گزارش شده است : دوازده هزار، هجده هزار، بيست و چند هزار، بيست و پنج هزار، و بيش از سى هزار نفر .
گفتنى است كه بيشتر گزارشها ، تعداد هجده هزار نفر را تأييد مىكنند . اين تعداد در بيش از ده منبع كهن ، گزارش شده و كتابهايى چون : الأخبار الطوال ، الإرشاد ، تاريخ الطبرى ، الثقات ابن حبّان و الطبقات الكبرى، اين رقم را آوردهاند.۱
به نظر مىرسد نقلهايى كه از دوازده هزار نفر ياد كردهاند ، مربوط به ابتداى بيعت باشند كه با گذشت زمان، تعداد ، افزايش يافته است .
نقلهايى هم كه عددهاى ديگر را ثبت كردهاند، با توجّه به اين كه منابع آنها اندك است ، احتمالاً گزارش تقريبى و تخمينى هستند .
گفتنى است كه در شمارى از منابع ، آمده است كه اهل كوفه ، ضمن نگارش نامهاى جهت دعوت امام حسين عليه السلام براى آمدن به كوفه ، اظهار داشتند كه در كوفه ، يكصد هزار جنگجو با ايشان ، همراهى خواهند داشت . شيخ مفيد ، اين مطلب را چنين آورده است :
مردم كوفه به امام عليه السلام نوشتند : «اين جا برايت يكصد هزار شمشير [براى نبرد در ركابت] آماده است . معطّل نكن» ۲ .
