اين تحريف ، به دو گونه مى‏تواند تجلّى يابد : يكى آن كه به جاى روشنى‏بخشى و احياگرى ، تنها به درخواست آمرزش گناهان و پاك‏سازى معنوى خلاصه گردد ؛ و ديگر ، آن كه به جاى تأكيد بر بُعد حماسى آن ، به جنايت يزيديان و ستمگران در اين حادثه پرداخته شود .

اين سخن ، بدان معنا نيست كه آمرزش گناهان و پاك‏سازى معنوى، از نتايج و فوايد عزادارى نيست و يا اين كه نبايد جنايت‏هاى ستم‏پيشگان را برشمرد ؛ بلكه غرض ، پرهيز از نگاه تجزيه‏اى است .
اگر به جاى جهل‏زُدايى و احياى ارزش‏هاى اسلامى ، هدف عزادارى براى سالار شهيدان ، در پاك‏سازى گنهكاران از گناه ، خلاصه شود ، در واقع ، هدف شهادت امام عليه السلام و عزادارى براى ايشان ، تحريف شده است ؛ يعنى دقيقاً همان تحريفى كه در آيين مسيحيت ، در باره عيسى عليه السلام تحقّق يافت .
به عبارت ديگر آنچه تحريف هدف عزادارى براى امام حسين عليه السلام است ، خلاصه كردن اين هدف ، در پاك‏سازى گناهان ، شبيه باور خرافىِ مسيحيان در باره مصلوب شدن عيسى عليه السلام است . اين سخن ، البته به معناى نفىِ نقش عزادارى در آمرزش گناهان نيست .
از سوى ديگر ، حادثه عاشورا ، در يك نگاه كلّى و واقع‏بينانه ، داراى دو بُعد است : يكى بُعد جنايت و مظلوميت ، و ديگرى بُعد حماسه و عزّت و عظمت . از اين رو ، تحليل و تبيين صحيح اين حادثه ، در صورتى امكان‏پذير است كه اين دو بُعد ، در كنار هم ديده شوند و ارائه گردند . در غير اين صورت ، مخاطب ، درك درستى از اين جريان مهم تاريخ اسلام ، پيدا نخواهد كرد .^۱

دو . استناد به منابع غير معتبر

يكى از آسيب‏هايى كه خصوصاً در قرن‏هاى اخير ، عزادارى امام حسين عليه السلام را تهديد مى‏كند ، استناد اهل منبر و مرثيه‏سُرايان، به منابع غير معتبر و غير قابل استناد است .^۲

( ۳ )

آسيب‏شناسى عزادارى امام حسين عليه السلام‏

در عصر حاضر ، آشنايى با آفاتى كه هدف و حكمت عزادارى سالار شهيدان را تهديد مى‏كنند ، مهم‏ترين و اساسى‏ترين گام در راه تحقّق اهداف ارزشمند اين دستور العمل سازنده اهل بيت عصمت و طهارت است .
اكنون بايد ديد كه : چگونه فرهنگ اصيل عاشورا، به وسيله دشمنان آگاه و دوستان ناآگاه ، تحريف مى‏شود ؟ و چه آفاتى ، مجالس عزادارى سالار شهيدان را تهديد مى‏كند ؟
پاسخ اجمالى اين سؤال ، اين است كه : هر چيزى كه با هدف عزادارى (يعنى جهل‏زُدايى از جامعه اسلامى) و نيز با ويژگى‏هاى مجالس عزادارى هدفمند (يعنى : خدامحورى ، ارائه تحليل واقع‏بينانه از حادثه عاشورا و بهره‏گيرى صحيح از احساسات و عواطف مردم نسبت به اهل بيت عليهم السلام) در تضاد باشد ، از آفت‏هاى مجالس عزادارى سيّد الشهدا عليه السلام است . اينك براى توضيح اين اجمال ، به مهم‏ترينِ اين آسيب‏ها، اشاره مى‏كنيم :

يك . تحريفِ هدف عزادارى‏

خطرناك‏ترين آفت عزادارى امام حسين عليه السلام ، تحريف هدف آن است . پيش از اين ، اشاره كرديم كه حكمت عزادارى امام حسين عليه السلام با حكمت شهادت ايشان ، يكى است . بنا بر اين ، تحريف هدف عزادارى ، تحريف هدف شهادت آن بزرگوار نيز هست .