293
دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد دهم

۱۱ . بازخوانى تاريخ تشيّع اماميه : غيبت و مهدويت ، عبدالعزيز عبدالحسين ساشادينا ، ترجمه و نقد : محمودرضا افتخارزاده ، تهران : روزگار ، ۱۳۹۰ش ، ويرايش دوم .
تنها چاپ نسخه انگليسى اين كتاب ، در سال ۱۹۸۰م ، توسط انتشارات دانشگاه ايالتى نيويورك انجام شده است . مؤلف ، با آن كه به مهدى شخصى اماميه (امام محمّد بن الحسن العسكرى عليه السلام ) اعتقاد دارد ، به نقد تاريخى روايات مرتبط با اوصاف مهدى و علائم خروج و ظهورش مى‏پردازد و به اين جمع‏بندى مى‏رسد كه مهدىِ اماميه ، «خاص» است و با موعودهاى اديان ديگر و ديگر فرقه‏ها (كيسانيه ، زيديه ، اسماعيليه و بنى عباس) يكى نيست و بسيارى از روايات مربوط به توصيف شخص و شخصيت و دولت او ، ريشه در اسرائيليات يا تمايلات فرقه‏ها براى زمينه‏سازى مهدى خودشان دارد .
مؤلف ، در كتاب ديگرش كه در ۱۹۹۶م ، در آكسفورد منتشر كرده است (ترجمه كتاب دادگستر جهان ابراهيم امينى) ، در مقدّمه‏اى تفصيلى ، به تبيين بهترى از نتايج تحقيق پيشين نيز دست زده است و مى‏گويد : مهدويت شيعى ، ريشه در هيچ دين يا فرهنگ ديگرى ندارد . به علاوه ، دو مبحث «عدالت» و «امامت» قرآن ، بدون باورِ «دادگستر نهايى جهان» ، ناتمام خواهد بود .

۲ - ۳. تدوين پايان نامه‏هاى دانشگاهى‏

در سال‏هاى اخير در مراكز دانشگاهىِ مرتبط با حوزه‏هاى دين در ايران ، يكى از موضوعاتى كه دغدغه خاطر دانشجويان قرار گرفته ، مسئله مهدويت بوده است‏۱ و

1.گفتنى است اندكى پيش از انقلاب اسلامى ايران در ۱۳۵۷ش (۱۹۷۹ م)، گرايش به مباحثِ: آينده جهان، پايان تاريخ، آخرين انسان، اَبَر انسان، انسان كامل و مُنجى موعود، تحت تأثير هزاره‏گرايان يهودى و مسيحى و مسيحيان صهيونيست (اِوانجليست‏ها) و محافظه‏كاران جديد (نئوكان‏ها) و عُرفاى يهودى طريقت قبّالا) و... در اروپا، امريكا و كانادا شدّت گرفته بود و نگارش مقالات و كتاب‏ها و پايان نامه‏هاى فراوان و ساخت مستندهاى راديويى و تلويزيونى بسيارى را در جهان غرب به همراه داشت، تا جايى كه در طول يك دهه، به يك موج پژوهشى تبديل گرديد و پيروان آيين‏هاى شرقى (هندو، بودا و...) نيز به آن پيوستند (در باره اين فضاى علمى - رسانه‏اى، ر. ك: بازخوانى تشيّع اماميه : غيبت و مهدويت : ص ۱۹ - ۲۰).


دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد دهم
292

اين كتاب در چهار جزء منتشر شده و ردّى است بر كتاب تطوّر الفكر السياسى الشيعى . در اجزاى سه گانه اوّل به نقد ديدگاه‏هاى احمد كاتب در مباحث كلّى شيعه پرداخته است و جزء چهارم را به پاسخگويى نسبت به شبهات مهدويت اختصاص داده است .
۹ . افعال المهدى الشنيعة فيما زعمته عنه الشيعة ، ابو انس مجدى محمود المكى ، قاهره : مكتبة دار السلام الحديثية ، ۱۴۳۲ ق / ۲۰۱۱ م ، ۱۵۹ ص .
نويسنده در اين اثر ، ضمن تأكيد بر اين كه مهدويت جزء اعتقاد همه مسلمانان است ، موارد اختلاف شيعه و اهل سنّت را برشمرده است كه عبارت‏اند از : نام ، حيات ، نسب ، چگونگى و روش حكومت .
وى كشتارهاى بسيارى را كه در برخى روايت‏هاى شيعه آمده‏اند ، مورد نقد قرار داده است . البته بايد گفت كه روايت‏هاى شيعه درباره چگونگى حاكميت امام زمان ، دو گونه است : در برخى از آنها مطالب ياد شده آمده ؛ ولكن در بسيارى ديگر مضامين مخالف آن گزارش شده است و محقّقان شيعى نيز در جمع ميان اين دو دسته روايت ، ديدگاه واحدى ندارند .
۱۰ . مَتى يَشرق نورك أيها المنتظر؟! ، عثمان محمّد الخميس ، مدينه ، ۱۴۲۹ق .
اين كتاب ، در نقد «مهدويت شخصى» از منظر حديثى و تاريخى نگاشته شده و از بحث نام و نسب و تولّد و نام مادر و قابله امام مهدى عليه السلام و كسانى كه او را ديده‏اند ، آغاز مى‏كند و سپس به بحث عمر مهدى عليه السلام و نحوه بهره‏گيرى جهانيان از ايشان در عصر غيبت و نوّاب عام و خاص و . . . مى‏پردازد . اين كتاب ، با عنوان عجيب‏ترين دروغ تاريخ توسط اسحاق دبيرى به فارسى ترجمه شده و نقدهاى بسيارى را نيز برانگيخته است ، از جمله : امام مهدى عليه السلام حقيقتى ماندگار ، از مجتبى ترابى و عجيب‏ترين حقيقت تاريخ ، از مهدى يوسفيان و مهدى عليه السلام مهم‏ترين حقيقت تاريخ ، از مجتبى گودرزى .

  • نام منبع :
    دانشنامه امام مهدی عجّل الله فرجه بر پایه قرآن ، حدیث و تاریخ جلد دهم
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری محمّد کاظم طباطبایی و جمعی از پژوهشگران، ترجمه: عبدالهادی مسعودی
    تعداد جلد :
    10
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 20126
صفحه از 367
پرینت  ارسال به