69
دانشنامه قرآن و حديث 6

هر كس از ياد من دل بگردانَد، در حقيقت ، زندگى تنگى خواهد داشت» .
و با اين وصف ، خداوند، خطاب به انسان مى فرمايد : اگر مى خواهى بهتر خود را به تو معرّفى كنم ، من همانم كه وقتى اميدت از همه جا قطع شد ، از من، قطعٍ اميد نمى كنى ۱ و با همه وجود، به من پناه مى آورى و مرا مى خوانى و از من ، حلّ مشكل خود را مى خواهى .

سه . راه رسيدن به آرزو و آفت آن

هنگامى كه انسان ، هدف نهايى زندگى و برترين آرزو را تشخيص داد ، همه خواسته ها و آرمان هاى او در جهت رسيدن به اين هدف قرار مى گيرد ؛ زيرا مى داند هر خواسته اى كه در جهت اين آرزوى بزرگ است ، درست و حق است و هر چه در جهت خلاف آن است ، نادرست و باطل است .
امّا رسيدن به آرمان هاى ارزشمند ، در نخستين گام ، نيازمند انگيزه نيكو و خودباورى ، سپس تلاش ، صبر و شكيبايى ، استقامت ، توكّل بر خداوند متعال و يارى خواستن از اوست .
در مقابل ، تشخيص ندادن هدف زندگى ، نيازهاى حقيقى و آرزوهاى درست ، اهمّيت ندادن به زندگى جاويد ، كسالت ، ناشكيبى ، اشتغال به كارهاى بيهوده و سرگرمى هاى زيانبار ، آلودگى هاى اخلاقى و عملى ، و از همه مهم تر ، متّكى نبودن بر استعدادهاى خدادادى و تكيه كردن بر غير خداوند متعال در زندگى ، آفت رسيدن به آرزوهاست . ره نمودهاى ارزنده اهل بيت عليهم السلام در اين باره ، در فصل سوم و چهارم ، خواهد آمد .

چهار . خطرِ داشتنِ آرزوى دراز

پيش از اين توضيح داديم كه آرزو ، رحمت الهى و قوام زندگى است . ممكن است

1.ر . ك : ص ۱۰۷ (آرزوى بايسته هنگام قطع شدن آرزوها) .


دانشنامه قرآن و حديث 6
68

آرزوى حقيقى تو منم . تو مرا كه كمال مطلق هستم ، مى خواهى و نمى دانى . همه آرزوها به من ختم مى شود ۱ و بدين جهت ، اهل معرفت، به من عشق مى ورزند ۲ و نهايت آرزوهاى آنان ، بلكه بالاتر از آرزوى آنان منم . ۳ اگر با من پيوند برقرار كردى ، در دنيا و آخرت ، كامياب خواهى شد . ۴
در قرآن كريم آمده است :
«مَّن كَانَ يُرِيدُ ثَوَابَ الدُّنْيَا فَعِندَ اللَّهِ ثَوَابُ الدُّنْيَا وَالْاخِرَةِ. ۵
و هر كس پاداش دنيا را بخواهد ، پاداش دنيا و آخرت ، نزد خداست»
.
در آيه ديگر، ياد خدا، آرامش دهنده انسان ها معرّفى شده است :
«أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ. ۶
آگاه باش كه با ياد خدا ، دل ها آرامش مى يابند»
.
همچنين خداوند مى فرمايد : اگر مرا فراموش كنيد، در حقيقت ، خود را فراموش كرده ايد :
«نَسُواْ اللَّهَ فَأَنسَاهُمْ أَنفُسَهُمْ . ۷
خدا را فراموش كردند. پس خدا هم خويشتنِ آنها را از يادشان بُرد»
.
و در اين صورت ، انسان، به هر آرزويى از خواسته هاى خود دست يابد ، احساس آرامش نخواهد داشت :
«وَ مَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِى فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنكًا . ۸

1.ر . ك : ص ۸۷ ح ۲۷ .

2.ر . ك : ص ۹۹ (آرزوى نهايى دوستداران) .

3.ر . ك : ص ۱۰۱ (بالاتر از آرزوها) .

4.ر . ك : همين دانش نامه: ج ۵ ص ۳۲۹ (جامعه نمونه) .

5.نساء : آيه ۱۳۴ .

6.رعد : آيه ۲۸ .

7.حشر : آيه ۱۹ .

8.طه : آيه ۱۲۴ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 6
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری‌شهری، با همکاری: جمعی از پژوهشگران
    تعداد جلد :
    22
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 61526
صفحه از 576
پرینت  ارسال به