معنویت از نگاه اسلام، اهلبیت علیهم السلام و قرآن قابلیت کاربردی شدن دارد، معنویت فقط مخصوص عبادت نیست، بلکه در محل کار و تحصیل می تواند نهادینه شود.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه قرآن و حدیث، حجت الاسلام والمسلمین دکتر مسعودآذربایجانی به عنوان یکی دیگر از سخنرانان نشست علمی "پژوهش های اسلامی در معنویت و اخلاق؛ بایسته ها و چالش ها" گفت: "اولی الالباب" کسانی هستند که پوسته ها را کنار زده و به مغز مطالب می رسند.
وی افزود: اگر تفکر با «اولی الالباب» عجین شد، راه به سوی خدا باز می شود، وقتی که محبت خداوند به قلب برسد، قلب را روشن کرده و لطف خاص الهی را شامل فرد می کند، سپس فرد اهل فوائد می شود.
رئیس مرکز تخصصی اخلاق دارالهدی حوزه با بیان اینکه در قرآن ۱۶ مرتبه واژه «اولی الالباب» به کار رفته است، گفت: اهل فوائد کسانی هستند که سخنان آن ها سرشار از حکمت بوده و مسیر به سمت خداوند باز می شود.
حجت الاسلام آذربایجانی تاکید کرد: امیرالمومنین علیه السلام در میان اصحاب به مانند عقل در میان حواس بود، در یک تنزل نیز حوزه در میان جامعه باید به منزل عقل در میان حواس باشد.
وی ادامه داد: وقتی که فرم ها در جامعه برجسته می شود، حوزه باید ابعاد پنهان را شناسایی کرده و حقیقت را برای همگان آشکار و بازگو کند.
رئیس مرکز تخصصی اخلاق دارالهدی حوزه تصریح کرد: هیچ دستوری بالاتر از قرآن برای باز شدن راه ما وجود ندارد، ما در پژوهش های خود می توانیم قرآن را منشاء کار خود انجام دهیم، به شرطی که با رویکرد «اولی الباب» به موضوع نگاه شود.
حجت الاسلام آذربایجانی با ارائه تعریفی از معنویت خاطرنشان کرد: معنویت فراروی وجودی و ارادی انسان از مادیت به سوی مقصد الهی در ابعاد بینشی، منشی و کنشی است.
وی افزود: اگر ما بتوانیم از چارچوب های عادی زندگی فراروی کنیم، مسیر به سمت معنویت باز می شود، البته برخی از جنبش های نوظهور نیز ادعای فراروی را دارند و تفاوت ما با آن ها این است که مسیر و مقصد ما به سمت خدوند است.
ایشان با اشاره به بایسته ها و چالش های موجود در زمینه معنویت پژوهی گفت: یکی از چالش هایی که در مقابل ما وجود دارد این است که آیا معنویت پژوهی یک حوزه دانشی است یا خیر.
حجت الاسلام آذربایجانی تاکید کرد: اخلاق سال ها با این چالش مواجه بود که در حد محدود باقی مانده بود، بحمدالله با حرکت های علمی و پژوهشی اخیر، می بینیم که نگاه دانشی و معرفتی نیز به اخلاق جدی شده است.
وی ادامه داد: امروزه مباحث معنویت در حوزه های مختلف روانشناسی، جامعه شناسی و بخش ها و شاخص های دیگر به صورت جدی در حال دنبال شدن بوده و باید به این سوال پاسخ دهیم که آیا در مسیر حرکت معنوی خود نیاز به استاد داریم یا خیر.
رئیس مرکز تخصصی اخلاق دارالهدی حوزه تصریح کرد: ما نباید تصور کنیم که فقط فقه یک حوزه دانشی است، نخستین بخش چارچوب شخصیتی انسان حوزه رفتاری بوده و بخش دوم آن فضائل انسانی است که در اینجا با اخلاق سروکار داریم.
حجت الاسلام آذربایجانی خاطرنشان کرد: در چارچوب معنوی انسان و اینکه راه به سوی این فراروی کدام راه است باید یک حرکت دانشی صورت گیرد.
وی افزود: بایسته دوم این است که آیا معنویتی در چارچوب کتاب و سنت داریم یا خیر، به طرق مختلفی بیان می شود که معنویت های موجود از هند و یا جاهای دیگر به ما رسیده است، در اینجا سوال و چالش مطرح می شود که آیا معنویت در یک چارچوب مشخص قابل توسعه هست یا خیر، پاسخ اجمالی ما در این چالش این است که قطعا همینطور است.
ایشان گفت: بسیاری از آیات قرآن که در زمینه مسائل معنوی و اخلاقی وجود دارد باید تبیین شود.
حجت الاسلام آذربایجانی تاکید کرد: چالش سوم این است که آیا معنویت در زندگی می تواند کاربردی شود یا خیر، ما تصور می کنیم که معنویت یک نگاه خاص منزوی و عزلت گرفته از جامعه است.
وی ادامه داد: عمدتا اینطور بوده که معنویت اختصاص به افراد خاص داشته و باید فرد مراحل علمی مشخصی را گذرانده باشد و سپس در محضر استاد به رشد معنویت خود بپردازند، در حالی که معنویت قابلیت توسعه یافت در جامعه، خانواده و مشاغل را دارد.
رئیس مرکز تخصصی اخلاق دارالهدی حوزه اظهار داشت: معنویت از نگاه اسلام، اهل بیت علیهم السلام و قرآن قابلیت کاربردی شدن دارد، معنویت فقط مخصوص عبادت نیست، بلکه در محل کار و تحصیل می تواند نهادینه شود.
لازم به ذکر است نشست علمی "پژوهش های اسلامی در معنویت و اخلاق؛ بایسته ها و چالش ها" با سخنرانی حجج اسلام آقایان عباس پسندیده، مسعود آذربایجانی و محمد عالم زاده نوری از سوی پژوهشگاه قرآن و حدیث در راستای هفته پژوهش با شعار «پژوهش و تمدن نوین اسلامی» با همکاری معاونت پژوهش حوزه های علمیه و مرکز تخصصی اخلاق دارالهدی حوزه در روز دوشنبه ۲۵ آذر ۹۸ ساعت ۱۸ در سالن اجتماعات مدرسه علمیه فیضیه برگزار گردید.
همچنین در کنار برگزاری این نشست علمی، آثار و دستاوردهای سال ۹۸ و شش ماهه دوم سال ۹۷ پژوهشگاه قرآن و حدیث در معرض بازدید حاضرین در نشست قرار گرفت.
