به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه قرآن و حدیث، نشست «معرفی الگوی اجتهادی در روش‌شناسی علوم انسانی اسلامی» با حضور اساتید، پژوهشگران و دانشجویان عصر روز سه شنبه ۵ خرداد با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر عبدالحسین خسرو پناه از سوی پژوهشکده اخلاق و روان شناسی اسلامی پژوهشگاه قرآن و حدیث و با همکاری انجمن دانشجویی روانشناسی اسلامی برگزار شد.
حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه به عنوان سخنران این نشست اظهار داشت: ارائه تعریف و الگویی برای تولید علم دینی با توجه به تمایز روش و موضوعی در علوم مختلف بشری متفاوت است، الگوی تولید علم دینی در علوم فلسفی، طبیعی، مهندسی و انسانی و رفتاری متفاوت است پس نمی‌توان به یک تعریف اکتفا کرد.
ایشان با اشاره به الگوی پیشنهادی خود تحت عنوان حکمی ـ اجتهادی در تبیین علوم انسانی گفت: لذا من با سایر علوم کار ندارم، خود علوم انسانی دو تعریف دارد: تعریف عام و تعریف خاص (علوم رفتاری ـ اجتماعی) که منظور من همین علوم رفتاری اجتماعی است.
خسروپناه با اشاره به اینکه منظور از علوم سکولار، علومی است که مبنایش سوبژکتیویسم است افزود: یعنی عقلانیت و هر چیز دیگری در این سوبژکتیویسم معنا پیدا می‌کند. علم سکولار انسان مطلوب اقتصادی، سیاسی، رفتار، سازمان ها و ... را و همچنین انسان تحقق یافته را توصیف و نقد می‌کند و در نهایت تغییر می دهد.
رئیس مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در ادامه تأکید کرد: با این ساختار در علوم رفتاری اجتمای سکولار توصیف انسان مطلوب در مکاتب مختلف مبتنی بر فلسفه واقعیت است، منظور از فلسفه واقعیت هستی شناسی، معرفت‌شناسی و انسان‌شناسی است در نظام سکولار فاعل شناسا «انسان» است.
عبدالحسین خسروپناه درباره ساختار علوم رفتاری ـ اجتماعی اسلامی اظهار داشت: این همان ساختار سکولار را دارد به این معنا که اینجا هم ما با توصیف ساختار، انسان تحقق یافته و نقد و تعریفش سروکار داریم اما تفاوت اینجاست که توصیف انسان مطلوب براساس حکمت و فلسفه واقعیتی است که رویکرد اسلامی دارد. در توصیف انسان تحقق یافته هم ما با توجه به شناخت از انسان مطلوب اسلامی انسانی تحقق یافته را توصیف می کنیم.
ایشان در پایان سخنان خود با تشریح سه رویکرد استدلالی، تبیین ـ تفسیری و اجتهادی خاطر نشان کرد: روش اجتهادی خود اعم از اجتهاد مصطلح است که شامل استنباط احکام فرعی از اصول و قواعد اسلامی، عرضه پرسش‌های برگرفته از واقعیت‌ها و مکاتب اجتماعی بر متون اسلامی و سوم عرضه پرسش‌های برگرفته از انسان مطلوب اسلامی به انسان تحقق یافته جهت استنطاق و تبیین و تفسیر انسان تحقق یافته است.
