۱۰۹۶.امام صادق عليه السلام :در سفارشش به عنوان بصرى درباره دانش ـ آنچه را نمى دانى از دانشمندان بپرس و مبادا براى درمانده كردن و آزمودن بپرسى و زنهار كه به رأى خود عمل كنى .

ر . ك : ص ۳۸۷ ح ۱۰۸۱ و ۱۰۸۲ و ص ۳۸۹ ح ۱۰۸۴ ـ ۱۰۸۶ .

۴ / ۶

پرسيدن از چيزهايى كه پاسخش زيانبار است

قرآن

«اى مؤمنان! از چيزهايى مپرسيد كه اگر بر شما آشكار شود بر شما ناهموار آيد و اگر هنگام فرود آمدن قرآن آنها را بپرسيد ، براى شما آشكار مى شود . خدا از آنچه بود درگذشت و او آمرزنده بردبار است .»

«گفت اگر مرا پيروى مى كنى ، پس از چيزى مپرس تا خود از آن سخن به ميان آورم .»

حديث

۱۰۹۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :در آنچه خدا سكوت كرده سكوت كنيد .

۱۰۹۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :همواره اين عشيره قريش در امان باشند تا خويشاوندان كافر از دينشان بازگردانند . راوى مى گويد : مردى برخاست و گفت : اى پيامبر خدا! آيا من بهشتى ام يا جهنّمى؟ فرمود : تو در بهشتى . سپس ديگرى برخاست وگفت: آيا من بهشتى ام يا جهنّمى؟ فرمود: تو در جهنّمى . سپس فرمود: در آنچه من ساكت ماندم، شما هم ساكت باشيد واگر نبود كه همديگر را دفن نمى كرديد ، جهنّميان شما را معرفى مى كردم ، تا آنان را هنگام مرگ بشناسيد و اگر به اين كار فرمان مى يافتم ، بى گمان انجام مى دادم .

۱۰۹۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند متعال حدودى را براى شما تعيين نموده است . از آنها فراتر نرويد و واجباتى را بر شما واجب ساخته ، پس آنها را تباه مكنيد و سنّتهايى را براى شما بنا نهاده ، پس از آنها پيروى كنيد و حرامهايى را بر شما حرام كرده ، پس آنها را هتك نكنيد و پاره اى چيزها را از روى رحمتش به شما بخشيده است؛ بى آنكه فراموش كرده باشد ، پس درباره آنها خود را به زحمت ميندازيد .

۱۰۹۶.الإمام الصادق عليه السلامـ في وَصِيَّتِهِ لِعُنوانَ البَصرِيِّ فِي العِلمِـ : فَاسأَلِ العُلَماءَ ما جَهِلتَ ، وإيّاكَ أن تَسأَلَهُم تَعَنُّتًا وتَجرِبَةً ، وإيّاكَ أن تَعمَلَ بِرَأيِكَ ^۱ .

۴ / ۶

السُّؤالُ عَمّا يَضُرُّ جَوابُهُ

الكتاب

«يا أيُّهَا الَّذينَ آمَنوا لا تَسأَلوا عَن أشياءَ إن تُبدَ لَكُم تَسُؤكُم و إن تَسأَلوا عَنها حينَ يُنَزَّلُ القُرآنُ تُبدَ لَكُم عَفَا اللّهُ عَنها و اللّهُ غَفورٌ حَليمٌ ^۲ » .

«قالَ فَإِنِ اتَّبَعتَني فَلا تَسأَلني عَن شَيءٍ حَتّى اُحدِثَ لَكَ مِنهُ ذِكرًا ^۳ » .

الحديث

۱۰۹۷.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :اُسكُتوا عَمّا سَكَتَ اللّهُ ^۴ .

۱۰۹۸.عنه صلى الله عليه و آله :لا يَزالُ هذَا الحَيُّ مِن قُرَيشٍ آمِنينَ حَتّى يَرُدّوهُم عَن دينِهِم (كفّار حمنا ^۵ ) ، قالَ : فَقامَ إلَيهِ رَجُلٌ فَقالَ : يا رَسولَ اللّهِ ، أفِي الجَنَّةِ أنَا أم فِي النّارِ ؟ قالَ : فِي الجَنَّةِ ، ثُمَّ قامَ إلَيهِ آخَرُ فَقالَ : أفِي الجَنَّةِ أنَا أم فِي النّارِ ؟ ( قالَ : فِي النّارِ ) ، ثُمَّ قالَ : اُسكُتوا عَنّي ما سَكَتُّ عَنكُم ، فَلَولا أن لا تَدافَنوا لَأَخبَرتُكُم بِمَلَأَكُم مِن أهلِ النّارِ حَتّى تَعرِفوهُم عِندَ المَوتِ ، ولَو اُمِرتُ أن أفعَلَ لَفَعَلتُ ^۶ .

۱۰۹۹.عنه صلى الله عليه و آله :إنَّ اللّهَ تَعالى حَدَّ لَكُم حُدودًا فَلا تَعتَدوها ، وفَرَضَ عَلَيكُم فَرائِضَ فَلا تُضَيِّعوها ، وسَنَّ لَكُم سُنَنًا فَاتَّبِعوها ، وحَرَّمَ عَلَيكُم حُرُماتٍ فَلا تَهتِكوها ، وعَفا لَكُم عَن أشياءَ رَحمَةً مِنهُ ( لَكُم ) مِن غَيرِ نِسيانٍ فَلا تَتَكَلَّفوها ^۷ .