««« مطالعه کتاب »»»
نام منبع : قاعده کلامی حسن و قبح عقلی
پدید آورنده :
سایر پدیدآورندگان :
تعداد جلد : 1
ناشر : انتشارات دارالحدیث
محل نشر : قم
تاریخ انتشار : 1398
نوبت چاپ : اول

کتاب قاعده کلامی حسن و قبح عقلی منتشر شد

کتاب "قاعده کلامی حسن و قبح عقلی" تألیف حجت الاسلام دکتر رضا برنجکار و دکتر مهدی نصرتیان اهور، به زبان فارسی از سوی پژوهشگاه قرآن و حدیث منتشر شد.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه قرآن و حدیث، حسن و قبح، مهمترین قاعده در مباحث افعال الهی است و بسیاری از آموزه های اسلامی در اصول عدل، نبوت، امامت و معاد مبتنی بر آن است. در کتاب حاضر این قاعده از ابعاد معنا شناختی، وجود شناختی و معرفت شناختی مورد بحث قرار گرفته و ضمن بررسی ادله عقلی و نقلی، برخی آثار و لوازم آن بررسی شده است.

نویسنده در پیش گفتار کتاب می نویسد: قواعد کلامی را می توان در یک تقسیم، به قواعد مربوط به شناخت خدا و قواعد مربوط به شناخت افعال خدا تقسیم کرد. قسم اخیر به ابواب عدل، نبوّت، امامت و معاد مربوط می‌شود.

منظور از قواعد افعال الهی، قواعدی است که به افعال الهی، از حیث ارزشی، یعنی خوب و بد بودن افعال، مربوط می‌شود. از این‌رو، قواعد مربوط به افعال الهی که بدون لحاظ جنبه ارزشی افعال و تنها با هدف توصیف فعل خداوند مطرح می‌شود، در بخش قواعد توحید بحث می‌شود، همان‌طور که قاعده «فاعلیت» و قاعده «خلق لا من شیء» در ضمن قواعد توحید بحث شد. این شیوه با روش بحث متکلمان نیز هماهنگی دارد؛ زیرا آنان توصیف صفات فعلی خدا، مانند مرید، متکلم و جواد را در بحث توحید یا صفات الهی بحث می‌کنند، نه در بحث افعال الهی و عدل.

بر خلاف قواعد توحید که در کتاب‌های کلامی مورد بحث قرار نگرفته است و پیشینه چندانی ندارد، قواعد افعال الهی پیشینه مفصلی دارد و از سده‌‌های نخست به عنوان قاعده، در کتاب‌های کلامی مورد بحث بوده است. از این‌رو، شیوه بحث قواعد افعال الهی با شیوه بحث قواعد توحید متفاوت خواهد بود. هشت قاعده توحید را از قرآن و احادیث استنباط کرده و نشان داده‌ایم که بسیاری از دیدگاه‌های متکلمان -بدون این که از این قواعد بحث کنند - بر این قواعد مبتنی است. در بحث از قواعد افعال، ابتدا به بررسی دیدگاه‌‌های موافقان و مخالفان قاعده و دلایل آنها می‌پردازیم، آنگاه دیدگاه برگزیده را مطرح کرده، آن را با دلایل عقلی و نقلی اثبات می‌کنیم.

مولف تاکید می کند:  کتاب حاضر به نخستین و مهم‌ترین قاعده کلامی افعال الهی، یعنی قاعده حُسن و قُبح عقلی، اختصاص دارد. این قاعده در سال تحصیلی۱۳۹۶۔۱۳۹۷ در انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه برای طلاب و اعضای انجمن تدریس شده بود.

 با توجه به این رویکرد، پژوهش حاضر در پنج فصل سامان یافته است که به قرار ذیل می باشد:

فصل اول: مقدمه و تاریخچه بحث

فصل دوم: بررسی دیدگاه های مخالفان قاعده (اشاعره و فلاسفه)

فصل سوم: بررسی دیدگاه های موافقان قاعده (امامیه و معتزله)

فصل چهارم: تبیین دیدگاه برگزیده

فصل پنجم: آثار و لوازم قاعده در بحث عدل الهی

کتاب "قاعده کلامی حسن و قبح عقلی" تألیف حجت الاسلام دکتر رضا برنجکار و دکتر مهدی نصرتیان اهور، از سوی پژوهشکده کلام اهل بیت علیهم السلام، به زبان فارسی، در قطع رقعی، در ۲۰۶ صفحه به نگارش درآمده است و در سال ۱۳۹۷ با همکاری انتشارات دارالحدیث منتشر شده است.